“સેવ ડેમોક્રેસી, સેવ કોન્સ્ટીટ્યુશન” વિશે સરદાર પટેલ સ્મૃતિ ભવન ખાતે એક દિવસીય સેમિનાર યોજાયો
અમદાવાદ,તા.૦૨,રવિવાર
શહેરના લાલ દરવાજા સરદાર પટેલ સ્મૃતિ ભવન ખાતે લોક રાજનીતિ મંચ અને પ્લુરાલિસ્ટ ઇન્ડિયા દ્વારા લોકશાહી અને બંધારણ બચાવો વિષે એક દિવસીય સેમિનારનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં લોકશાહી અને બંધારણની રક્ષા કરવાના અભિયાનના ભાગરૂપે અમદાવાદના સરદાર પટેલ સ્મૃતિ ભવન ખાતે સેમિનારની થીમ “સેવ ડેમોક્રેસી, સેવ કોન્સ્ટીટ્યુશન” હતી.
આ સેમિનારના પ્રથમ સત્રની અધ્યક્ષતા પ્લુરાલિસ્ટ ઇન્ડિયાના મહેન્દ્ર ભાવસારે કરી હતી. પૂર્વ સાંસદ દેબા પ્રસાદ, મુખ્ય વક્તા અને પ્રથમ સત્રના અતિથિએ પોતાના વક્તવ્યમાં ઇતિહાસની ચર્ચા કરી હતી. ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગ્રામ અને બહુલતાવાદી ભારતના ઇતિહાસ પર ભાર મૂક્યો હતો. સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં કોઈ એક વ્યક્તિ કે પક્ષની ભૂમિકા ન હતી. જ્યારે બધા એક સાથે લડ્યા ત્યારે સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત થઈ. રોયે કહ્યું કે “બ્રિટિશ સેના 300000 હતી. જેમાં માત્ર 26000 ગોરા હતા, બાકીના ભારતીયો હતા. આ ભારતીય સૈનિકો અંગ્રેજો વતી ભારતીયો સાથે લડી રહ્યા હતા. રાષ્ટ્રવાદ શું છે તે પણ તેઓ જાણતા ન હતા. ગાંધીજી આવા નેતા હતા જેમણે દેશવાસીઓમાં રાષ્ટ્રવાદની ભાવના પેદા કરી. ગાંધીએ રાષ્ટ્રવાદ ફેલાવ્યો, રોયે યુવાન નેહરુનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું કે, 1936-37માં ચૂંટણીનો સમય હતો તે સમયે લોકો નેહરુના ભાષણ માટે ઉન્મત્ત હતા જ્યાં નેહરુનું ભાષણ થતું ત્યાં ભાષણ સાંભળવા માટે હડતાળ કરતા અને કામથી રજા રાખતા. નેહરુને જોઈને લોકો ભારત માતા કી જયના નારા લગાવતા હતા. આ નારા હવે ભાજપનું પેટન્ટ બની ગયું છે. નહેરુ પૂછતા ભારત માતા કોણ છે? જેના જવાબમાં નેહરુએ પોતે કહ્યું કે “ભારત માતા કોઈ દેવી નથી, ભારત માતા તમે છો, તે જનતા છે.” રોયે વધુમાં કહ્યું કે, “કોંગ્રેસ દેશના ભાષાકીય પ્રાંત અને બહુલતાવાદી સંસ્કૃતિને સમજી ગઈ હતી, પરંતુ અમિત શાહ આ સમજી શક્યા નથી. જેના કારણે ભાષાકીય લડાઈ વધી રહી છે.
સેમિનારના મુખ્ય વક્તા પ્રોફેસર હેમંત શાહે પોતાના સંબોધનમાં જણાવ્યું હતું. “હાલમાં દેશને ટુકડે ટુકડે તોડવાનું કામ થઈ રહ્યું છે. નફરત માણસને મારી નાખે છે. લોકશાહીનો અર્થ ચૂંટણી વ્યવસ્થા નથી. ચીનમાં પણ ચૂંટણી થાય છે. ચીન એક આઝાદ દેશ છે. પણ ચીનની જનતા આઝાદ નથી. તેવી જ રીતે ભારત પણ છે. આઝાદ દેશ છે અને દેશના લોકોને ગુલામ બનાવવાનો પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે.” શાહે હિંદુ રાષ્ટ્રના મુદ્દા પર વધુ કટાક્ષ કરતા કહ્યું કે, “રાજ્ય, બજાર અને ધર્મના મિશ્રણમાંથી હિંદુ ધર્મનો ઉદય થયો છે. કોઈને નુકસાન પહોંચાડવું એ રાષ્ટ્રવાદ ગણાય! વોટ્સએપ પર દેશ માટે ભક્તિના શબ્દો લખવાને દેશભક્તિ ગણવામાં આવે છે.” અમદાવાદ, કોલકાતા, દિલ્હી, બેંગલુરુ વગેરે શહેરોમાં શહીદ થયેલા સૈનિકોના મૃતદેહો જોવા મળતા નથી. માત્ર એક ગરીબ ગામની વ્યક્તિ જ સેનામાં જોડાય છે. આ વાત માત્ર ભારતની જ નહીં પણ આખી દુનિયાની છે.” હેમંત શાહે 8000 કરોડની કિંમતનું એરજેટ ખરીદવા પર કહ્યું કે દેશનો દરેક વ્યક્તિ દેવામાં ડૂબી ગયો છે અને સરકાર 8000 કરોડનું જેટ ખરીદી રહી છે.
મેગ્સેસે પુરસ્કાર વિજેતા સંદીપ પાંડેએ સરકાર દ્વારા તિસ્તા સેતલવાડની હેરાનગતિની નિંદા કરી હતી. પાંડેએ તિસ્તાની જામીન અરજી ફગાવી દેતી વખતે કોર્ટની ટિપ્પણી સામે વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. પાંડેએ એક અંગ્રેજી અખબારમાં પ્રકાશિત થયેલા સમાચારમાં કોર્ટનો કોટ વાંચ્યો. પાંડેએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, “ભારતના ડીએનએમાં લોકશાહી છે તે કહેવું ખૂબ જ સરળ છે. જાતિવાદી પુરૂષ પ્રભુત્વ ધરાવતા દેશમાં વાસ્તવિક લોકશાહીનું નિર્માણ કરવું સરળ નથી.” કટોકટીમાં જેઓ જેલમાં ગયા અને 2 વર્ષમાં જ છૂટી ગયા. આ અઘોષિત કટોકટીમાં જેઓ 4-4 વર્ષથી જેલમાં છે પણ હજુ સુધી મુક્ત થતા નથી. કોંગ્રેસ સાથે લડવું સહેલું છે, તે સૂચનો સ્વીકારતી અને વિરોધ સાંભળતી હતી. ભાજપ એટલે તે લોકશાહીમાં માનતી નથી. કોંગ્રેસે આવા ઘણા કાયદા બનાવ્યા જે શિક્ષણનો અધિકાર, જંગલનો અધિકાર, માહિતીનો અધિકાર વગેરે જાહેર હિતના કાયદા બનાવ્યા.
કોંગ્રેસના નેતા ખુર્શીદ સૈયદે તિસ્તા કેસ પર કહ્યું કે, “તિસ્તા શીતલવાડ એક NGO ચલાવે છે. જે ન્યાય અને બંધારણની રક્ષા માટે કામ કરી રહી છે. તિસ્તાએ તમામ જાતિ અને ધર્મના પીડિતો માટે કામ કર્યું. આજે અફસોસ સાથે કહેવું પડે છે કે, જેઓ મહિલા સશક્તિકરણની વાત કરે છે તે બધા તિસ્તાના કેસમાં મૌન છે. સમાન નાગરિકતા કાયદા પર સૈયદે કહ્યું, “ગુજરાતમાં દેવી ઉપાસકો અને ભરવાડ સમાજ છે જેઓ કોર્ટમાં જવાને બદલે તેમની પંચાયતોમાં તેમના મુદ્દાઓનું સમાધાન કરે છે. હરિયાણા અને પશ્ચિમ યુપીમાં ખાપ પંચાયતો પણ તેમના રિવાજો અનુસાર નિર્ણયો લે છે. શીખ, જૈન, પારસી, ડીએનટી, આદિવાસી વગેરેના પોતાના રિવાજો છે. યુસીસી દરેકની વિરુદ્ધ છે. પરંતુ કેટલાક લોકો એમ છે કે, યુસીસી ફક્ત મુસ્લિમોની વિરુદ્ધમાં છે. યુસીસી વિશે લોકોને જાગૃત કરવાની જરૂર છે.
સેમિનારના બીજા સત્રની અધ્યક્ષતા ગુજરાત મઝદૂર પંચાયતના જયંતિ પંચાલે કરી હતી. આ સેમિનારમાં કોંગ્રેસ, સમાજવાદી પક્ષ, સીપીઆઈ, સીપીએમ અને સીપીઆઈએમએલના પ્રતિનિધિઓએ ભાગ લીધો હતો. તમામ પક્ષો અને સામાજિક સંગઠનોએ એક મંતવ્યમાં કહ્યું કે, દેશની લોકશાહી અને બંધારણને બચાવવા માટે ભાજપને 2024માં હરાવવું પડશે.
