શું AI માણસોનો ખાત્મો બોલાવી દેશે ? આ પ્રશ્ન ઘણા લોકોના મનમાં આવે છે. AI ધીમે ધીમે આપણી રોજિંદી લાઇફ સ્ટાઇલનો એક ભાગ બની રહ્યું છે. જે ઝડપે તેનો વિકાસ થઈ રહ્યો છે, બીજા કોઈએ નહીં પણ ખુદ વૈજ્ઞાનિકોએ AIનો ડર વ્યક્ત કર્યો છે. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે આવનારા દિવસોમાં AI એટલુ ચતુર બની જશે કે તે મનુષ્યોને છેતરી શકે છે. અહીં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે શું તે જરૂર પડ્યે મનુષ્યોને પણ ખતમ કરી શકે છે ?

આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ એટલે કે AIનો ઉપયોગ આજે સમગ્ર વિશ્વમાં તમામ ટેક્નોલોજીમાં થાય છે. બાય ધ વે, આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ પોતાનામાં એક ટેક્નોલોજી છે. તેનો ઉપયોગ સ્માર્ટફોન કેમેરાથી લઈને મશીન લર્નિંગ સુધી થઈ રહ્યો છે. AI આપણી આસપાસ કોઈને કોઈ સ્વરૂપે અસ્તિત્વ ધરાવે છે. જે લોકોના રોજિંદા લાઇફ સ્ટાઇલનો એક ભાગ બની ગયો છે. કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તાના ઝડપી વિકાસ સાથે ઘણા નિષ્ણાતો તેના વિશે મૂંઝવણમાં છે. શું તમે ટર્મિનેટર મૂવીઝ જોઈ છે ? 1990ના દાયકામાં આવેલી આ મૂવી સિરીઝમાં AIની એ જ દ્વિધા દર્શાવવામાં આવી છે, જેનાથી લોકો આજે ડરે છે. જો તમે એક સવારે ઉઠો અને AI એ વિશ્વનો કબજો મેળવ્યો તો શું ? આવી અટકળો રેન્ડમલી કરવામાં આવી રહી નથી. ટેક્નોલોજી ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો છે જેઓ આવું વિચારે છે.

Oxford University અને Google DeepMindના રિસર્ચચર દ્વારા એક પેપર ગયા મહિને AI મેગેઝિનમાં પ્રકાશિત થયું હતું. આ પેપરમાં AI જોખમની ચર્ચા કરવામાં આવી છે. રિસર્ચરે જણાવ્યું છે કે, કેવી રીતે AI માનવતા માટે મોટું જોખમ બની શકે છે.

આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ છેતરતા શીખશે

કૃત્રિમ બુદ્ધિના વિકાસમાં જનરેટિવ એડવર્સરિયલ નેટવર્કનો ઉપયોગ થાય છે. આ સિસ્ટમ બે માપદંડો પર કામ કરે છે. પ્રથમ ઇનપુટ ડેટાના આધારે ચિત્ર બનાવે છે જ્યારે બીજો ભાગ પ્રદર્શનને ગ્રેડ આપે છે.

સંશોધકોનું અનુમાન છે કે અદ્યતન AI અપ્રમાણિક બનવાનું શીખશે. વધુ સારા પુરસ્કારો મેળવવાના લોભમાં, AI મનુષ્યોને છેતરી શકે છે અને આ ક્રમમાં તે માનવતાને પણ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.

ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીના માઈકલ કે. કોહેને એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું, ‘જ્યારે અસંખ્ય સંસાધનોની દુનિયામાં અનિશ્ચિત હોય ત્યારે શું થાય છે. બીજી બાજુ, મર્યાદિત સંસાધન વિશ્વમાં સ્પર્ધા થવાની જ છે.

તેમણે કહ્યું, “અને જો તમે કોઈ એવી વ્યક્તિ સાથે હરીફાઈમાં છો જે તમને દરેક પગલે આગળ વધી શકે છે, તો તમે જીતવાની કલ્પના પણ કરી શકતા નથી,”

…તો નિષ્ણાતોનો ડર સાકાર થશે

જો સરળ ભાષામાં સમજીએ તો માની લઈએ કે કોઈ દિવસ એઆઈને આપણા માટે ખાદ્ય પદાર્થો ઉગાડવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવશે. શક્ય છે કે તે આમ ન કરવાનો રસ્તો શોધી કાઢશે અને તેનું ઈનામ મેળવશે.

કોહેને પોતાની દલીલમાં આ વાત કહી છે કે આપણે આવા એડવાન્સ્ડ AIનો વિકાસ ન કરવો જોઈએ, જે આપણને જ હરાવી શકે. હોલિવૂડની ફિલ્મોમાં પણ આવું જ બતાવવામાં આવ્યું છે. આપણું ભવિષ્ય એ વર્તમાનની આપણી કલ્પનાઓનું સ્વરૂપ છે.

સ્માર્ટફોન અથવા અન્ય ઘણી ટેક્નોલોજીઓ કે જેનો આપણે આજે ઉપયોગ કરી રહ્યા છીએ તે બધાની કલ્પના કોઈને કોઈ સમયે કરવામાં આવી હતી. આવી સ્થિતિમાં, કોઈ દિવસ આપણે આપણી બનાવેલી કૃત્રિમ બુદ્ધિ સાથે સ્પર્ધા કરવી પડશે, તો કદાચ અંતિમ પરિણામ આપણી તરફેણમાં ન આવે.