ઇમામ હુસૈન (રદી.) વાસ્તવમાં માનવતાના સમર્થક અને ન્યાયના હિમાયતી હતા. ઇમામ હુસૈન કોણ હતા અને શા માટે શહીદ થયા તે સમજવું જરૂરી છે. ઇમામ હુસૈન ધર્મ ઇસ્લામ (ઇસ્લામ ધર્મ) ના પ્રણેતા અને પયગંબર હઝરત મુહમ્મદ (સ.અ.વ) ના નવાસા હતા. ઈમામ હુસૈનના (આદરણીય પિતા) ‘શેરે-ખુદા’ (ઈશ્વરનો સિંહ) અલી (રદી.) હઝરત મોહમ્મદ એટલે કે પયગંબરના જમાઈ હતા. બીબી ફાતિમા વાસ્તવમાં પયગંબર મોહમ્મદ (સ.અ.વ)ની પુત્રી અને ઇમામ હુસૈન (રદી.)ની માતા (વાલીદા) હતી.
વાત એવી છે કે હઝરત અલી (રદી.) અરબિસ્તાન (મક્કા-મદીના પ્રદેશ)ના ખલીફા બન્યા, એટલે કે મુસ્લિમોના ધાર્મિક-સામાજિક-રાજકીય વડા. તેમને તે જમાનાના લોકોએ ખિલાફત (નેતૃત્વ) નો અધિકાર આપ્યો હતો. એટલે કે, હઝરત અલી (રદી.)ને લોકો દ્વારા લોકશાહી રીતે, એટલે કે, સર્વસંમતિથી, તેમના ખલીફા (વડા) તરીકે બનાવવામાં આવ્યા હતા.
હઝરત અલીના મૃત્યુ પછી લોકોનો અભિપ્રાય ઇમામ હુસૈનના મોટા ભાઈ ઈમામ હસન (રદી.)ને ખલીફા બનાવવાનો હતો, પરંતુ અલી (રદી.) પછી હઝરત અમીર મુઆવીયા (રદી.)એ ખિલાફત પર આવ્યા. અમીર મુઆવીયા (રદી.) પછી, તેમના પુત્ર યઝીદે ષડયંત્ર રચીને ખિલાફત પર કબજો જમાવ્યો, ગભરાટ ફેલાવ્યો અને અનેક પ્રકારે લોકોને લલચાવ્યા.
યઝીદ વાસ્તવમાં એક દુષ્ટ અને જાલિમ માણસ હતો, જેનું મન ફિતુર (પ્રપંચ) અને તેનો હૃદય ઝેરથી ભરેલું હતું. યઝીદ બળજબરીથી ખલીફા બન્યો હોવાથી, તે હંમેશા ઈમામ હુસૈન (રદી.) થી ડરતો હતો. કપટી અને ક્રૂર તો યઝીદ પહેલેથી જ હતો, ખિલાફતનું નેતૃત્વ કબજે કરીને, તે ભયાનક અને જુલમી પણ બન્યો.
ઇમામ હુસૈન (રદી.)ની બયત (ગૌણતા) એટલે કે યઝીદને તેના ખિલાફત (નેતૃત્વ) પર હાથ મૂકીને માન્યતા આપવી એ યઝીદનું સ્વપ્ન અને અભિયાન પણ હતું. યઝીદ એક પ્રચંડ શાસક સાબિત થયો. યઝીદ અન્યાયના તોફાનો અને વિનાશના તોફાનો ઉભા કરીને લોકોને સતાવતો હતો. યઝીદ ખરેખર જાલિમ હતો.
યઝીદ જાણતો હતો કે ઈમામ હુસૈનનો ખિલાફત પર અધિકાર છે કારણ કે તે લોકો જેમણે ઈમામ હુસૈનની તરફેણમાં અભિપ્રાય આપ્યો હતો. એ લોકો પણ યઝીદના આતંકને કારણે ચૂપ હતા. ઇમામ હુસૈન (રદી.) ન્યાયના હિમાયતી અને માનવતાના સમર્થક હોવાથી, તેમણે યઝીદની બૈયત કબૂલ ન કરી.
ઈમામ હુસૈને ન્યાય અને ન્યાય ખાતર માનવતાનો ઝંડો ઊંચો કરીને યઝીદનો વિરોધ કરીને તેની સાથે લડત આપીને શહીદ થવું વધારે સારું માન્યું, પરંતુ યઝીદ જેવા બેઈમાન અને ભ્રષ્ટ શાસકોએ બૈયત કરવી યોગ્ય ન ગણ્યું અને યઝીદના સૈનિકોએ ઈમામ હુસૈન (રદી.)ને કરબલાના મેદાનમાં ચારે બાજુથી ઘેરી લીધા, નહેરનું પાણી પણ બંધ કરી દેવામાં આવ્યું જેથી ઈમામ હુસૈન અને તેમના સાથીઓ, સ્ત્રીઓ અને બાળકો પણ તેમની તરસ છીપાવી તિશ્નિગી (તરસ) સહન કરતા, ઇમામ હુસૈને શ્રદ્ધા અને ન્યાય માટે યઝીદની સેના સાથે બહાદુરીથી લડત આપીને પોતાના 72 સાથીઓ સાથે શહાદત કબૂલ કરીને લોકોને સંદેશ આપ્યો કે, જાલિમની આગળ ક્યારેય નમવું નહીં.
યઝીદના કમાન્ડર શિમર અને ખોલીએ ષડયંત્રનો આશરો લીધો અને ત્રણ દિવસના તરસ્યા ઇમામ હુસૈન (રદી.)ને શહીદ કરી નાખ્યા. ઈમામ હુસૈન (રદી.)ની શહાદત વાસ્તવમાં હિંમતની વાર્તા છે, જેમાં માનવતાના શબ્દો અને શ્રદ્ધાના હરૂફ (પાત્રો) છે.