રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને લઈને વૈશ્વિક પરિસ્થિતિને કારણે વિશ્વ બજારોમાં ખાદ્ય ચીજોના ભાવમાં અણધાર્યો વધારો થયો છે, જેની અસર સ્થાનિક બજારમાં પણ જોવા મળી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે આગામી સમયમાં મોંઘવારીનું દબાણ યથાવત રહેવાની શક્યતા છે. મતલબ કે મોંઘવારી વધુ વધવાની શક્યતા છે.
કોઈપણ નિશ્ચિત સમયપત્રક વિના 2-3 મેના રોજ યોજાયેલી મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) ની બેઠક પછી, RBIએ બુધવારે મુખ્ય પોલિસી રેટ રેપોને તાત્કાલિક અસરથી વધારવાની જાહેરાત કરી હતી. જો કે, આ વર્ષે એપ્રિલમાં તેની નાણાકીય નીતિ સમીક્ષામાં કેન્દ્રીય બેંક દ્વારા આપવામાં આવેલા ફુગાવાના અનુમાનમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. રિઝર્વ બેંકે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં છૂટક ફુગાવો 5.7 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે.
દાસે કહ્યું, વૈશ્વિક સ્તરે ઘઉંની અછતની સ્થાનિક કિંમતો પર પણ અસર પડી રહી છે. કેટલાક મુખ્ય ઉત્પાદક દેશોમાંથી નિકાસ પરના નિયંત્રણો અને યુદ્ધને કારણે સૂર્યમુખી તેલના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો ખાદ્ય તેલના ભાવને સ્થિર રાખી શકે છે. પશુ આહારની કિંમતમાં વધારો થવાથી મરઘાં, દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનોના ભાવમાં વધારો થઈ શકે છે. તે જ સમયે, માર્ચના બીજા પખવાડિયાથી સ્થાનિક બજારમાં પેટ્રોલિયમ પેદાશોની વધતી કિંમતો મુખ્ય ફુગાવા તરફ દોરી રહી છે અને એપ્રિલમાં તે વધુ તીવ્ર થવાની ધારણા છે. ગવર્નરે કહ્યું કે કાચા માલની કિંમતમાં વધારાને કારણે ફૂડ પ્રોસેસિંગ, નોન-ફૂડ ઉત્પાદિત સામાન અને સેવાઓની કિંમતો ફરી એકવાર વધી શકે છે.
બેંક ઓફ બરોડાના ચીફ ઈકોનોમિક એડવાઈઝરના જણાવ્યા અનુસાર, આગામી દિવસોમાં ફુગાવાની સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને રિઝર્વ બેંક દ્વારા આવા વધુ પગલાં લેવામાં આવી શકે છે. તેમના મતે, અગાઉ એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી કે કેલેન્ડર વર્ષ 2022માં રેપો રેટમાં અડધા ટકાનો વધારો શક્ય છે, પરંતુ હવે તેમાં અડધા ટકાનો વધારો થવાની ધારણા છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે રેપો રેટમાં વધારો વધારાની માંગના દબાણના નિર્માણને ઘટાડવામાં અને ફુગાવાના વધારાને સાધારણ કરવામાં મદદ કરશે, જોકે તે વૈશ્વિક પરિબળો દ્વારા સંચાલિત કેટલાક પરિબળોને જરાય અસર કરતું નથી.
શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે સતત ઊંચો ફુગાવો બચત, રોકાણ અને સ્પર્ધાત્મકતા અને ઉત્પાદન વૃદ્ધિ પર પ્રતિકૂળ અસર કરે છે. ઉચ્ચ ફુગાવો ગરીબ લોકોને સૌથી વધુ અસર કરે છે કારણ કે તે તેમની ખરીદ શક્તિને અસર કરે છે.
